Pazar, Mayıs 19, 2024

Köşe Yazıları

Yıkılan İnşaatlardan Kim Sorumludur?

Pazarcık ve Elbistan merkezli 3 depremle 6 Şubat Sabahı Türkiye büyük bir felakete uyandı.

Depremlerin şiddeti on ilde büyük can kayıpları ve yıkımlara neden oldu.  Kışın ortasında on binlerce canımızı kaybettik. Ölenler öldü, kalanlar acılar içinde. İçimiz kan ağlıyor. Bu sonucu aklımız almıyor, olup bitene razı değiliz.

Deprem ülkesi olduğumuz biliniyor ancak gerekli önlem alınmıyor. Bu sonuçlardan birinci derecede sorumlu olan belediyeler ve merkezi hükümettir. Çünkü bütün yurttaşların can ve mal güvenliğinden sorumludurlar. Bunun için gerekli yasaları çıkarmak ve eksiksiz uygulanmasını sağlamak hükümetin görevidir.  

Öncelikle hiç kimsenin başına bir şey gelmeden koruyucu ve önleyici önlemler almak gerekir.  Bu kadar can kaybı yaşandıktan sonra suçlu aramak ve cezalandırmak ölen hiçbir yurttaşımızı geri getirmeyecektir.  Bugün on binlerce insanımız göçük altında can vermişken, suçlu arıyoruz. Sürecin önünde değil arkasından sürükleniyoruz.

1999 depreminde günün hükümeti bütün sorumluluğunu Veli Göçer e yükleyerek kurtulmuştu. On binlerce konut için bir Veli Göçer bulunmuştu. Bugün de aynı yol izlenmektedir. Halkın öfkesine kurban edilmek üzere müteahhitler toplanıp suçun derecesi bilinmeden göz altına alınmaktadır.

Bu olayda da taraf olan her kes birlikte yargılanmalıdır ki gerçek suçlular ortaya çıksın ve aldıkları cezalarla bir daha tekrarlanmasın. Bu yapılmadıkça her defasında geçmişte olup bitenler unutulmakta aynı suçlar işlenmeye devam etmektedir.

Bu defada ihale müteahhitlere kaldı. Tek suçlu onlar gösteriliyor. Halbuki inşaat, deprem ve yıkım ilişkisi çoklu bir ilişkidir. Kusur zemin etüdünü yapanda mı? betonarme projesini yapanda mı? Projeyi uygulayanda mı? Hatay Hava Alanı ve parçalanan karayolunun yerini müteahhit mi seçti?

Müteahhit de ak sütten çıkmış ak kaşık değildir. Ancak sıraya koyarsak müteahhit en sonda kalır.  

Yasalar gereğince;

-Müteahhit imar planı yapamaz. Planları belediyelerin istemi üzerine Şehir Plancıları yapar. Bu planlarda riskli alanlar ayıklanır. İmarlı parseller risksiz sayılır.

-Müteahhit zemin etüdü yapamaz. İnşaat, Jeoloji ve Jeofizik Mühendislerinin görev aldığı laboratuvarlar yapar.  

-Müteahhit proje yapamaz. Mimar, İnşaat, Makine ve Elektrik Mühendisleri yapar.

-Yetkili belediye projeleri inceler ve yapımcı müteahhidin iş bitirmesi yeterliyse inşaata başlamak için ruhsat verir.

-Müteahhit kendi başına inşaat yapamaz.

-İnşaata başlamak için tam zamanlı şantiye şefi (İnşaat Müh. ya da mimar) olması zorunludur. Şantiye Şefi, belediyece onaylanan projenin eksiksiz uygulanmasından sorumlu olup bütün önlemleri almaya da yetkilidir. Şantiye şefinin onaylamadığı malzeme şantiyede kalamaz. Şantiye Şefi inşaatı durdurmaya ve belediyeye bilgi verdiğinde inşaatı mühürletmeye yetkilidir.

-Ayrıca, Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünün seçtiği Yapı Denetim şirketi de olmak zorundadır.  Yapı Denetim şirketi kullanılan malzeme ve işçiliği denetleyerek uygunluğuna onay vermedikçe beton dökülemez. Dökülen betondan numune alarak standartlara uygun olmayan betonları ve demirleri söktürmeye yetkili ve sorumludur.

-İnşaatın bitiminde Yapı Denetim şirketi rapor düzenledikten sonra, belediye teknik personelleri de kontrol eder. İnşaatın proje ve fenni kurallara uygun yapıldığını gördükten sonra genel iskân raporu düzenler. İnşaat yapım süreci böyle tamamlanır. Müteahhitlik başı boş bir alan değildir. Yürürlükteki yasalara tabidir. İstediği yere istediği inşaatı yapamaz.  Müteahhit, inşaat yapacağı arsayı seçer, inşaatın niteliği ve hedef kitlesini seçer, malzeme ve işçilik için gerekli parayı temin eder ve satışı organize eder. Sürecin böyle çalışması yasal zorunluluktur. Böyle çalışmıyorsa birileri görevini yapmıyordur.

Aranması gereken kişi ya da kişiler görevini doğru yapmayandır. Müteahhitse müteahhit, mühendisse mühendis. Suçlu olan cezasını çeksin.

Kolaya kaçmak ölenlerin kanını yerde bırakmaktır. Evini kaybedenlerin hakkını ortada bırakmaktır.  Kanunu ve hukuku yok saymaktır. Vicdansızlıktır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir