Mersin’de 58 yaşında, 2 çocuk babası olan Ayhan Kuş senelerdir geçimini ayakkabı tamirciliği ile sağlıyor. “Mesleğim bana babamdan, babama da dedemden kaldı.” diyen Kuş 7 yaşından beri bu mesleği yapıyor. Günümüzde ekonomik şartlar nedeniyle insanların ayakkabı almak yerine tamir ettirmeyi tercih ettiklerini ve özellikle son seçimlerden sonra bu durumun bariz bir şekilde arttığını söylüyor.

Ayakkabı tamir fiyatlarının da yüksek olmasının nedenini, ekonomik koşullara ve yetiştirecek çırak bulamamalarına bağlıyor. Kent genelinde vatandaşların ayakkabılarının yenisini almak yerine tamir ettirmek istediklerini söyleyen Kuş artık tamir masraflarının bile eskisi gibi olmadığını belirtiyor. Konu ile ilgili olarak “ Ekonomik şartlar değişti, tamir de pahalandı. Malzemelerimiz hep dolarla. Dolar arttığı zaman malzemecimiz de fiyatlara hemen zam yapıyor. Bizim tutkalımız petrol, kullandığımız taban petrol. Makine yağımız aynı şekilde. Aylık elektrik faturamız tasarruflu ampul kullanmamıza rağmen 1.000 lira geliyor. Müşteriye bir çay söylüyoruz o da eskiden 2 lira idi şimdi 5 lira. Dolmuşa 7,5 liraya biniyorduk şimdi 17 lira. Daha önce bir dürümü 40 liraya yiyorduk şimdi bir dürüm oldu 100 lira. Bunların hepsi etkendir. Hiçbir şeye zam yapmasınlar, biz de zam yapmayız.” diyor. Seçimden önce ve seçimden sonraki durum ile ilgili değerlendirmesini sorduğumuz zaman ise “Eskiden 10 kişiden şu an 2 kişi bu mesleği zor yapıyor. Ben de kendim yapacak olsam, bu mesleğin içinde olmama rağmen ben bile yapamam. Ayakkabı tabanını değiştirmek için en düşük fiyat 250 lira. Vatandaş 800 – 1000 liraya ayakkabı alırsa 250 liraya gözüne gelmez tamir ettirir. Sadece ayakkabı tamir ederek eve ekmek götüremiyorum bu ekonomik şartlarda. Ben emekliyim ve oda kurulu yöneticisiyim. Emekli maaşımla burayı döndürmeye çalışıyorum.” diyor.

Yeni çırak yetişmiyor, meslek kayboluyor

Çırak bulmakta sıkıntı çektiklerini belirten Kuş, mesleğin son temsilcilerini olduklarını söyledi. Kuş, “Teknolojiye ayak uydurmak zorundayız. Önceden elle dikerdik şimdi makineyle dikiyoruz.” dedi. “Makinede oturacak usta bulamıyorum herkes okuyacak değil ,meslek de lazım.” diyen Kuş, bu işin Avrupa’da bile kaybolmaya yüz tuttuğunu söyledi. “Avrupa’dan Türkiye’ye yıllık izin için gelen Türk vatandaşlarının beraberlerinde tamir ettirmek için bir valiz dolusu ayakkabılarını getirdiğini söyleyen Kuş, Avrupa’da da bu kişilerin usta bulamadığını ifade etti. Kuş, burada tamir ettiği 10 çift ayakkabının parası ile Avrupa’da sadece bir çiftini tamir ettirebildiklerini o da usta bulabilirlerse yaptırabildiklerini söyledi. Şu an artık ayakkabı boyacılarının bu işi yapmaya başladığını kaydetti.