Türkiye Sosyalist hareketinin iki önemli akımından gelen iki sosyalist parti birleşerek Türkiye Sosyalist Partisi (TSP) yi kurdu. Bu birliktelik sosyalist, kemalist ve yurtsever kuvvetlerde büyük heyecan yarattı. Bu birleşmenin temeli iki yıl önce Aydınlık geleneğinden gelen Sosyalist Cumhuriyet Partisi kurucu genel başkanı Mehmet Bedri Gültekin ve Eski TKP geleneğinden gelen Toplumsal Kurtuluş Partisi (TKP 1920) genel sekreteri İsmail Kaplan tarafından atılmıştı. İki yıl boyunca birlik çalışmalarını sürdüren bu iki partinin önderleri Parti program ve tüzüğü, isim, amblem, Genel Başkan, Genel Sekreter gibi önemli konular üzerinde anlaşmaya vardılar
9 Eylül günü Ankara’da bir araya gelen iki partinin üyeleri, Genel Başkan, Genel sekreter, Merkez Karar Kurulu, Merkez Yürütme Kurulu üyelerini belirledi. Mehmet Bedri Gültekin’in vefatından sonra SCP Genel Başkanlığına getirilen Matematik mühendisi Yılmaz Ersezer Genel Başkanlığa, TKP 1920’ nin Genel Sekreteri (başkanı) Öğretim üyesi İsmail Kaplan Genel sekreterliğe oy birliğiyle seçildi.
Kongrede Genel Başkan Ersezer ve Kaplan birer konuşma yaptılar. Konuşmaların özeti “Sosyalistleri ve Kemalistleri birleştirmeye devam edeceğiz. Daha sonra tüm yurtsever kuvvetlerle bir araya gelerek iktidara yürüyeceğiz” idi.
Kongre Başta Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları ve devrim şehitleri için bir dakikalık saygı duruşundan sonra İstiklal Marşı okundu. İstiklal marşından sonra Enternasyonal marşı okundu.
Toplantıya katılan 150 cıvarında genç, kongreye damgasını vurdu. Sık sık attıkları sloganlarla katılımcıları heyacanlandırdı.
Toplantıdan sonra seçilen yöneticiler Anıtkabir’e giderek Atatürk’ün huzuruna çıktılar. Parti çelengini koyarak saygı duruşunda bulundular. Yılmaz Ersezer şeref defterini imzaladı.
Bugün Ankara’da bir araya gelen Sosyalist Cumhuriyet Partisi (SCP) ve Toplumcu Kurtuluş Partisi (1920 TKP), Türkiye Sosyalist Partisi’nin kuruluş bildirgesini kamuoyu ile paylaştılar. Aynı safta mücadele etme kararlılığını ilan eden TSP, emekçilere, sosyalistlere ve yurtsever aydınlara kendisiyle birlikte yürüme çağrısında bulundu. Kuruluş bildirgesi öncesi 1920 TKP Eski Genel Başkanı ve TSP Genel Sekreteri İsmail Kaplan birleşmeye dair başlıca “şu ifadeleri kullandı:
Emperyalizmin ve onların uşaklarının saldırılarına karşı güçlü bir kale inşa etmemiz gerekiyor. Bu konuda biz birleşme bayrağını açmış oluyoruz. Bozgunculuğu kıracağız, emperyalist kuşatmaya son vereceğiz! Tam bağımsız Türkiye olacağız. Tam bağımsızlıktan asla vazgeçmeyeceğimizi bir kez daha ilan ediyoruz!
İstibdat yönetimine son vereceğiz. Türkiye’de başta kadınlar ve çocuklar olmak üzere bütün Türkiye halkını özgürlüğe kavuşturacağız. İstibdat yaşayamayacak.
İstibdadın temelini oluşturan tarikatların egemenliğine son vereceğiz. Bu konularda birlik olan herkesi daha da birleştirmeye çalışıyoruz. Bu sorunları ancak el birliğiyle çözebiliriz. Tek bir siyasi hareket yetmez. Sosyalistlerin birliğini savunuyoruz. Sosyalistlerin birliği için durmadan çalışacağız.
Ama sosyalistlerin birliği de yetmez. Çok ağır sorunlarımız var. Daha geniş bir birliği ihtiyacımız var. Sosyalistlerle Kemalistlerin birliğini savunuyoruz. Bunun için elimizden gelen her şeyi yapacağız. sosyalistlerle Kemalistlerin birleşmesi temelinde de Türkiye’deki bütün yurtsever demokratik çevrelerin birleşmesini savunuyoruz. Ancak bu birliği kurduğumuzda Türkiye’yi yeni bir düzene götürecek bir kurucu meclisi inşa edebiliriz. Biz bugün birleşerek bu yolda ilk adımı attığımızı söylüyoruz. Bu mütevazi adımın devamı gelecektir.”
Kaplan’ın ardından kuruluş bildirgesini deklare eden TSP Kurucu Genel Başkanı Yılmaz Ersezer şu ifadeleri kullandı:
Saygıdeğer halkımız, değerli basın emekçileri,
Türkiye Sosyalist Partisi TSP kuruldu. Sosyalist Cumhuriyet Partisi (SCP) ile Toplumcu Kurtuluş Partisi (1920 TKP) Türkiye’nin ve dünyanın içinde bulunduğu ağır koşulları dikkate alarak ve halkımızın “bölünmeyin, birleşin” çağrısına uyarak birleştiler.
Türkiye Sosyalist Partisi, iki sosyalist parti 1920 TKP ile SCP’nin birleşmesi ve yeni bir devrimci atılımın öznesini oluşturmak üzere tek bir yapı olması anlamına geliyor.
Halkımıza söz veriyoruz:
Türkiye Sosyalist Partisi şiarlarını toplumsal hayatın gerçeğine dönüştürmek için canla başla çalışacak.
Kapitalist vurgunculuğa asla razı olmayacağız. Halk düşmanı bu düzeni değiştireceğiz.
NATO’dan çıkacağız, Amerikan üslerine el koyacağız. Tam Bağımsız Türkiye’yi kuracağız.
Cumhuriyet devrimi kanunlarını uygulayarak tarikatların varlığına son vereceğiz. Orta Çağ kapılarını bir daha açılmamak üzere kapatacağız. Kadın ve çocuk düşmanlığını sileceğiz.
Ulusal kalkınma için planlı ekonomiye geçeceğiz. İşsizliği, pahalılığı, yoksulluğu ortadan kaldıracağız.
Tek kişi istibdadına son vereceğiz. Tek kişi istibdadının temelini oluşturan emperyalist ve kapitalist istibdada karşı halkın egemenliğini kuracağız.
Türkiye’de devrim, bölgede devrim, dünyada devrim istiyoruz.
Halkımıza söz veriyoruz: Sömürülen, ezilen, haksızlığa uğrayan her sınıf, her kesim, her çevre, her kişi yanında TSP’yi bulacak. TSP onlarla birlikte sömürünün, ezginin, haksızlığın ortadan kaldırılması, halkın demokratik iradesinin egemen olması, akıl bilim çağdaşlık, özgürlük eşitlik kardeşlik düzeninin kurulması için çalışacak.
Türkiye Sosyalist Partisi, Ulusal Kurtuluş Savaşımıza ve Cumhuriyet Devrimimize yön veren temel düşünceyi, Mustafa Kemal Atatürk’ün ifadesi ile “Bizi mahvetmek isteyen emperyalizme ve bizi yutmak isteyen kapitalizme karşı bütün ulusça mücadele etmeyi” savunuyor.
Türkiye Sosyalist Partisi, bu amaca ulaşmak için emperyalizme, işbirlikçi kapitalizme ve feodal kalıntılara karşı sosyalistlerin birliğini, sosyalistlerle Kemalistlerin birliğini, bütün ulusal demokratik güçlerin birliğini savunuyor.
Türkiye Sosyalist Partisi, emperyalizme karşı bağımsızlık, gericiliğe karşı laik cumhuriyet, etnik bölünmeye karşı ulusal bütünlük, dolar milyarderleri şebekesinin sınırsız hâkimiyetine karşı toplumcu/kamucu düzen mücadelesinin birbirinden ayrılamayacağını biliyor. Vatan cumhuriyet emek mücadelesi ulusal demokratik devrimin zaferiyle taçlanacak ve işçi sınıfının öncülüğünde bütün ulusal sınıfların ortak iktidarı kurulacaktır. Kurucu Meclisin yapacağı anayasa ile halkın egemenliği, bütün temel haklar ve özgürlükler güvence altına alınacaktır. Ulusal demokratik devrimin zaferi arasız devrimlerle kapitalizme karşı sosyalizmin yolunu açacaktır.
Türkiye Sosyalist Partisi, işçi sınıfımızı, şehir ve köy emekçilerimizi, sosyalist ve yurtsever aydınlarımızı, bütün halkı kendisiyle birlikte yürümeye çağırıyor.
Yolumuz açık olsun!”